بررسی بیماری زایی نماتودهای بیمارگر حشرات روی سوسک شاخک بلند رزاسه در شرایط آزمایشگاه

سوسک شاخک بلند رزاسه osphranteria coerulescens از آفات مهم درختان میوه¬ی مناطق سردسیری ایران می¬باشد که به کلیه¬ی درختان میوه متعلق به خانواده rosaceae حمله می¬کند. در این بررسی توان بیماری¬زایی دو گونه از نماتودهای بیمارگر حشرات heterorhabditis bacteriophora و steinernema carpocapsae علیه لاروهای سن آخر این آفت تحت شرایط آزمایشگاه ارزیابی شد. در آزمایش تشتک پتری، لاروها حساسیت بالایی به لارو بیمارگر هر دو گونه نشان دادند (65 تا 5/97 درصد مرگ¬ومیر)، اما قدرت بیمارگری ایزوله s. carpocapsae به شکل معنی¬دار بیش¬تر بود. هر دو گونه توانایی نفوذ به بدن میزبان و تولید مثل در بدن آن را داشتند، ولی تولید نتاج در بدن میزبان در گونه¬ی h. bacteriophora و توانایی نفوذ به بدن میزبان برای گونه¬ی s. carpocapsae به صورت معنی¬دار بیش¬تر بود. در آزمایش جلب روی محیط آگار، گونه¬ی s. carpocapsae به مقدار ناچیز به سمت علایم آفت و لارو galleria mellonella جلب شد، اما h. bacteriophora به صورت قابل ملاحظه¬ به ناحیه¬ی نگاه¬داری لاروها جلب شد. در ارزیابی توان بیمارگری با شاخه¬های بریده¬ی درخت زردآلو، هر دو گونه توانستند از توده¬ی فضولات لارو آفت در نوک شاخه عبور و به عمق دالان¬های لاروی نفوذ نمایند و بعد از یافتن موقعیت میزبان، به بدن آن وارد شده و آن را در زیستگاه طبیعی خودش از بین ببرند. مطالعه¬ی جاری توان بیماری¬زایی نماتودهای بیمارگر حشرات را در برنامه کنترل زیستی لارو سوسک شاخک بلند رزاسه نشان داد. انجام مطالعات تکمیلی جهت تایید امکان استفاده از این عوامل بیمارگر در مدیریت کنترل آفت تحت شرایط طبیعی ضروری است.